Bijles voor je kind: 5 dingen die je moet weten over keuzes en kosten

Bijles en huiswerkbegeleiding is een miljoenenbusiness geworden. Tussen 2015 en 2017 (de meest recente cijfers die beschikbaar zijn) steeg de omzet van huiswerk- en bijlesinstituten met maar liefst 43 procent naar ruim 69 miljoen euro. In totaal registreerde het Centraal Bureau voor de Statistiek 336 bedrijven.

De aanbieders voorzien duidelijk in een behoefte. Alleen al op middelbare scholen krijgt bijna een op de drie leerlingen bijles of huiswerkbegeleiding, zowel betaald als onbetaald. Dit betekent dat van de bijna 1 miljoen leerlingen in het voortgezet onderwijs er tussen de 144.000 en 164.000 bijles krijgen en 112.000 tot 130.000 huiswerkbegeleiding.

Uitgaven aan bijles in 20 jaar 7 keer zo hoog

Ouders zijn bereid hiervoor flink in de buidel te tasten. Volgens het CBS gaven ze hier in het jaar 2000 nog 34 miljoen euro aan uit. In 2019 was dat omhoog geschoten naar 290 miljoen euro. De uitgaven zijn dus in twintig jaar tijd ruim zeven keer over de kop gegaan.

Er kunnen allerlei redenen zijn om hulp in te schakelen. Je kind heeft een leerachterstand in één of meer vakken, mist de motivatie en discipline om het huiswerk goed bij te houden of kan zich thuis niet goed concentreren. Bijles of huiswerkbegeleiding kan dan een zetje in de rug geven.

Ook de coronacrisis kan aanleiding geven om aan de bel te trekken. In de afgelopen anderhalf jaar hebben veel leerlingen een leerachterstand opgelopen. Daar heeft elke leerling die het betreft natuurlijk last van, maar vooral, maar vooral scholieren die in een belangrijke fase van hun schoolcarrière zitten, zoals brugklassers of examenleerlingen.

Voorheen boden bijlesinstituten vrijwel uitsluitend fysieke lessen aan. Maar inmiddels kun je bijna overal ook kiezen voor online begeleiding. Dit heeft het aanbod voor ouders en leerlingen enorm verbreed. Je bent immers niet langer afhankelijk van de aanbieder in jouw woonplaats, maar kan er ook een kiezen uit de andere kant van het land. Vijf belangrijke vragen om te stellen als je de juiste keuze wil maken.

Is bijles eigenlijk wel nodig?

Bijles kan helpen om achterstanden weg te werken. Anders dan de docent op school heeft de bijlesleraar alle aandacht voor je kind. En misschien legt hij dingen net even anders uit, waardoor je kind het nu wél begrijpt. Een bijlesdocent kijkt ook naar de studievaardigheden en kan je kind helpen om efficiënter te werk te gaan. Daar kan hij in de toekomst ook voor andere vakken profijt van hebben. Verder krijgt het zelfvertrouwen van je kind een boost als hij merkt dat hij het vak beter kan volgen en zijn studieresultaten verbeteren.

Is gebrek aan discipline de bottleneck, dan kan bijles of huiswerkbegeleiding helpen om geen strijd thuis meer te hebben. En dat er weinig afleiding is tijdens bijles, kan je kind ook helpen om zich beter te concentreren.

Maak voor je kind de inschatting of bijles nodig is. Maar kijk ook of hij of zij voldoende gemotiveerd is, want alles valt of staat wel met motivatie. En bekijk in welke vakken hij geholpen moet worden.

Voordat je op zoek gaat naar een aanbieder, is het ook slim om op school te informeren welke maatregelen worden genomen om de corona-achterstanden weg te werken. Het kabinet trekt hier 8,5 miljard euro voor uit. Mogelijk is bijles niet nodig, omdat school zelf al gratis ondersteuning biedt.

Wat is verstandiger: bijles, huiswerkbegeleiding of coaching?

Bijles en huiswerkbegeleiding zijn twee verschillende zaken. Bijles is bedoeld om achterstanden met een of meer vakken bij te werken. Huiswerkbegeleiding draait vooral om leren leren. Je kind krijgt studievaardigheden bijgebracht en hij leert plannen.

Bij bijles krijgt je kind voor de onderdelen van het vak waar hij mee worstelt de stof uitgelegd. Bij huiswerkbegeleiding gaat je kind in een kleine groep aan de slag met zijn huiswerk. Hij of zij kan dan vragen stellen, zijn huiswerk wordt gecontroleerd en waar nodig wordt de leerling overhoord.

Zit je kind in de eindexamenklas, dan kun je ook examentraining overwegen, zodat je kind wordt voorbereid op het Centraal Schriftelijk Examen.

Naast deze varianten kun je ook nog kiezen voor online coaching, bijvoorbeeld bij Mr. Chadd. Hierbij kan je kind, als hij of zij bij het maken van huiswerk ergens tegenaan loopt, via een app vragen stellen aan studenten.

Hier zit wel een addertje onder het gras. Met een timer wordt bijgehouden hoe lang je van deze dienst gebruik maakt. Is dat meer dan drie uur per maand, dan kan Mr. Chadd het abonnement stopzetten of begrenzen. Je wordt dan doorverwezen naar bijles, voor 14 euro per uur.

Wat kost bijles?

Een meting in opdracht van het Ministerie van Onderwijs wijst uit dat ouders gemiddeld 500 euro per jaar kwijt zijn aan extra begeleiding. Voor bijles is dat gemiddeld 300 euro en voor huiswerkbegeleiding 800 euro.

Huiswerkbegeleiding neemt een grotere hap uit het budget, omdat dit vaker door commerciële bedrijven wordt aangeboden en meestal meer tijd in beslag neemt (het hele jaar door, meerdere dagen per week). Examentraining kost gemiddeld 280 euro.

Gemiddelden zeggen alleen niet zoveel, want het ene kind heeft veel ondersteuning nodig, terwijl het andere al na enkele bijlessen een achterstand heeft bijgewerkt.

Bovendien lopen de kosten per aanbieder flink uiteen. Je moet gemiddeld rekenen op circa 30 tot 40 euro per uur, als je les krijgt van een afgestudeerde docent.

Er zijn ook aanbieders die scholieren uit de bovenbouw inhuren. Dan ligt de prijs uiteraard een stuk lager: tussen de 15 en 20 euro per uur: dus circa de helft. Lessen van studenten zitten daar qua prijs ongeveer tussenin.

Het uurtarief is meestal lager als je meerdere lessen tegelijk afneemt. Kies je voor bijles waarbij de docent aan huis komt, dan betaal je uiteraard wat extra.

En hoe zit dat bij huiswerkbegeleiding en coaching?

Huiswerkbegeleiding is goedkoper: 20 tot 25 euro per uur. Maar hier krijg je meestal geen één op één begeleiding, maar zit je kind in een groep te werken.

Coachingsapp Mr. Chadd vraagt 299,50 euro per jaar, maar geeft hierop momenteel 50 euro korting. Daar krijg je dus maximaal drie uur per maand begeleiding voor, wat neerkomt op een uurtarief van ruim 8 euro. Je zit er dan wel voor een jaar aan vast.

Je kunt ook een maandabonnement afsluiten dat maandelijks opzegbaar is. Als je daar het hele jaar gebruik van zou maken, zou dat 419 euro kosten. Lukraak aan- en afmelden kan niet: eenmaal opgezegd moet je drie maanden wachten voor je er weer gebruik van kunt maken.

Zo’n coachingsapp kan handig zijn als je kind geen specifieke leerachterstanden heeft, maar het fijn vindt om voor verschillende vakken even op weg te worden geholpen. Maar is er wel wat achterstallig onderhoud, dan kun je beter kiezen voor bijles.

Waarop moet ik letten bij de keuze van huiswerkbegeleiding?

De prijzen lopen behoorlijk uiteen. Dit moet je wel zien in samenhang met de kwaliteit. Voor een ervaren, hoogopgeleide docent betaal je meer dan voor een scholier. Ook de eisen die aan docenten worden gesteld en de wijze van screening varieert. Verder maakt het natuurlijk uit of je kind één op één wordt begeleid of in een groepje.

Informeer ook of een leerplan wordt opgesteld, met heldere doelen, en of de docenten werken met een specifieke methode. Om de voortgang te kunnen meten, is het prettig als de resultaten worden gemonitord en met jou gedeeld: online of in een gesprek.

Een ander aandachtspunt is de locatie. Sommige bijlesinstituten werken in scholen of in eigen vestigingen. Maar er zijn er ook waar de docent bij jou thuis komt. Online lessen nemen is bij de meeste bijlesinstituten ook mogelijk. Dat is handig als je niet in een grote stad woont of een voorkeur hebt voor een aanbieder in een andere woonplaats.

Ook de openingstijden zijn natuurlijk belangrijk, zeker als jouw kind lang naar school moet en ook andere verplichtingen heeft, zoals een bijbaan of de voetbalclub. Kun je alleen bijles krijgen op werkdagen tussen 9 en 5 of ook in de avonduren en de weekenden? En hoe zit het met de vakanties?

En wat te denken van flexibiliteit in het aantal afgenomen lessen? Bij sommige instituten zit je vast aan een lespakket, terwijl je elders losse lessen kunt afnemen. Verwacht je niet veel ondersteuning nodig te hebben, dan is dat laatste natuurlijk prettiger.

Heeft je kind specifieke problemen, zoals faalangst of dyslexie, informeer dan of het instituut hier ervaring in heeft.

Tot slot is het natuurlijk belangrijk dat er een klik is. Vraag daarom of je eerst vrijblijvend mag kennismaken voordat je ja zegt.

En, heel belangrijk, bekijk ook reviews van klanten. Die kunnen een aardig beeld geven van de plussen en minnen. Want een gelikte tekst op de website zegt natuurlijk niet zoveel.